Van bi là gì? các loại van bi phổ biến hiện nay

Van bi là gì?

Van bi (Ball Valve) là thiết bị dùng để đóng, mở hoặc điều tiết dòng chảy trong hệ thống đường ống bằng cách xoay một viên bi rỗng bên trong thân van. Khi lỗ rỗng của viên bi trùng với hướng dòng chảy, van mở hoàn toàn; khi xoay 90 độ, dòng chảy bị chặn lại.

Với khả năng vận hành nhanh, kín tuyệt đối và độ bền cao, van bi được sử dụng rộng rãi trong nhiều ngành công nghiệp như dầu khí, hóa chất, thực phẩm, dược phẩm, hơi nước, và hệ thống cấp thoát nước.

Cấu tạo van bi

Một van bi thông thường bao gồm các bộ phận sau:

Thân van (Body): làm từ inox, thép, đồng, gang tùy vào ứng dụng.

Bi van (Ball): dạng hình cầu, có lỗ xuyên tâm để dòng chảy đi qua.

Trục van (Stem): kết nối tay quay hoặc bộ điều khiển với bi van.

Gioăng làm kín (Seal/O-ring): thường làm từ Teflon (PTFE), đảm bảo kín khí/chất lỏng.

Bộ truyền động: có thể là tay gạt, tay quay, điều khiển khí nén hoặc điều khiển điện.

Nguyên lý hoạt động

Van bi hoạt động dựa trên chuyển động xoay 90 độ của quả bi. Khi quay tay gạt (hoặc cơ cấu điều khiển):

Lỗ rỗng trùng với đường ống: van mở hoàn toàn, cho phép lưu chất đi qua.

Lỗ rỗng vuông góc với đường ống: van đóng hoàn toàn, ngăn dòng chảy.

Ưu điểm của van bi

Đóng/mở nhanh chỉ trong 1/4 vòng quay (90 độ).

Độ kín cao, ít rò rỉ.

Dễ lắp đặt, vận hành và bảo trì.

Chịu được áp suất và nhiệt độ cao.

Tuổi thọ cao và hoạt động ổn định.

Các loại van bi công nghiệp phổ biến

Phân biệt theo thân van

Van bi 1 mảnh (One-Piece): nhỏ gọn, giá thành rẻ, không tháo rời được.

Van bi 2 mảnh (Two-Piece): tháo rời được để bảo trì dễ dàng.

Van bi 3 mảnh (Three-Piece): dễ vệ sinh, thay thế, thích hợp môi trường thực phẩm hoặc hóa chất.

Phân loại theo kiểu kết nối:

Van bi ren: kết nối nhanh, dùng cho hệ thống áp suất thấp và trung bình.

Van bi mặt bích: chịu áp cao, thường dùng trong nhà máy công nghiệp.

Van bi hàn: tạo kết nối cố định, kín tuyệt đối cho môi trường yêu cầu nghiêm ngặt.

Phân loại theo chức năng điều khiển:

Van bi tay gạt / tay quay: đóng mở thủ công.

Vật liệu: Inox Kích thước: DN8 – DN100 Kết nối: ren Nhiệt độ hoạt động: -25°C – 180°C Áp suất: 63 bar Xuất xứ: Tây Ban Nha, Thổ Nhĩ Kỳ Xem thêm

Van bi điều khiển khí nén: vận hành bằng bộ khí, phản ứng nhanh.

Van bi 3 mảnh vật liệu inox AISI 316 Seat PTFE + GF Nối ren NPT/ BSP PN-63 hoặc nối hàn Nhiệt độ: -25ºC +180ºC Được lắp với Bộ truyền động khí nén GNP14/ GNP-44/ GNP-60/ GNP-98/ GNP-300 Tham khảo mã hàng 5025/ 5026 Xem thêm

Van bi điều khiển điện: tự động hóa hoàn toàn, tích hợp vào hệ thống điều khiển.

Model: 5635 Kích thước: 1/4″ – 4″ Vật liệu: Thép không gỉ Kết nối: Nối ren Actuators: Dạng màng, Piston, điện Áp suất: 63bar Nhiệt độ tối đa: 180°C Xuất xứ: Genebre – ITALY Xem thêm

Ứng dụng của van bi trong công nghiệp

Van bi được ứng dụng rộng rãi trong các lĩnh vực như:

Ngành thực phẩm, nước uống: nhờ khả năng vệ sinh và kín khí cao.

Ngành dầu khí, hóa chất: chịu áp và nhiệt tốt, vật liệu chống ăn mòn.

Hệ thống HVAC, cấp thoát nước: đóng/mở nhanh, hiệu quả.

Lò hơi, nhà máy nhiệt điện: sử dụng các dòng van bi chịu nhiệt cao, có lớp cách nhiệt bảo vệ.

Van bi là thiết bị thiết yếu trong nhiều hệ thống công nghiệp nhờ khả năng vận hành ổn định, đóng/mở nhanh và độ kín tuyệt đối. Việc chọn đúng loại van bi, vật liệu và kiểu điều khiển không chỉ nâng cao hiệu suất làm việc mà còn giúp doanh nghiệp tối ưu chi phí và tăng độ an toàn cho hệ thống.

Xem thêm: Các loại Van bi tiêu biểu Space Tech phân phối
.
.